Blog Mysafehouse – Interview Professionele Zelfverdediging 2014
Hieronder een interview n.a.v. een actief symposium Professionele Zelfverdediging in maart 2014 waar ik een aantal workshops mocht verzorgen destijds. Goede herinneringen aan ..... De info die ik verwoord heb, na een korte introductie van wie ik ben gaat het over mijn visie op professionele zelfverdediging, blijft actueel!
Mijn naam is Raymond van Kammen, ik ben 45 jaar. Woon in Twente. Heb een fijne relatie. Een aantal jaren geleden gescheiden. Twee geweldige kids, een dochter van 15 en een zoon van bijna 12. Ik ben geboren in Wierden. Daar ben ik geïnfecteerd met het ‘virus’ vechtsporten, hetgeen later krijgskunsten is geworden. Als 8-jarige begonnen met judo. In de pubertijd gekozen voor de krijgskunsten ….. Tai Jutsu en Kyokushin Karate. Naast het volgen van veel lessen al snel als ‘sempai’ les gaan geven, gevolgd door het opstarten van eigen trainingsgroepen na het behalen van het instructeurschap. Dit sprak mij zeer aan; het delen van kennis op het gebied van krijgskunst is een passie. Eind van mijn tienerjaren naar de politieacademie in Amsterdam gegaan. Daar veel kunnen trainen en collega studenten mogen begeleiden en bijschaven op het gebied van de vaardigheden die we moesten laten zien voor de toetsen. In mijn parate tijd, begonnen in Den Haag, veel blijven trainen. Een goede school gevonden en daar een aantal jaren Hapkido getraind. Terug in Twente kwam ik terecht bij een trainingsgroep van de politie. Ninpo Tai Jutsu; hier zeer veel kennis en ervaring opgedaan en gedeeld. Van daaruit veel lesgegeven aan beroepsgroepen en particulieren. Beroepsweerbaarheid, Ninpo Tai Jutsu en weerbaarheidslessen op basis- en voortgezet onderwijs.
Een aantal jaren geleden privé in een moeilijke periode terecht gekomen en van daaruit de keuze gemaakt om mijn passie, het lesgeven, om te zetten naar ondernemerschap. Mysafehouse is mijn eigen opleidingscentrum voor zelfbescherming aan particulieren en professionals. Systema is nu de krijgskunst waar ik onderricht in geef. Ik verwerk daarin mijn eigen ervaring en kennis, van diverse krijgskunsten en vechtsporten en andere bewegingsvormen, alsmede inzichten van ‘kunstenaars’. De opgedane kennis, ervaring en inzichten doorgeven, ik voel daar althans een verantwoordelijkheid toe, maken het systeem compleet voor mij.
2. Wat betekent professionele zelfverdediging voor jou?
Professionele zelfverdediging hoeft niet gekoppeld te zijn aan professionals. Hetgeen beschermen wat je dierbaar is, waar je verantwoordelijk voor bent of voelt en waar je risico’s voor zou willen nemen. Het liefst voorkomen, verbaal de-escalerend optreden, …… uiteindelijk geproportioneerd fysiek optreden ….. Mooie woorden, ga er maar aan staan!
Als ervaringsdeskundige, ik heb ruim 20 jaar bij de politie gewerkt en daarbinnen vele conflictsituaties meegemaakt, weet ik dat het hebben van vaardigheden, kennen van procedures alleen niet voldoende is. Op moment ‘X’ wanneer het er om gaat moet je die vaardigheid uit je rugzak kunnen oproepen die jij op dat moment wenst. Binnen de niet te voorkomen hectiek en interne + externe stressoren keuzes kunnen blijven maken, schakelen (actie-intelligentie). Dat benadert voor mij de kreet ‘professionaliteit’.
3. Hoe leer je mensen het beste professionele zelfverdediging vaardigheden aan?
Zoals bij het aanleren van elke vaardigheid zal herhaling van zetten bijdragen aan het indalen van kennis. Wat herhaal je en geef je mensen geen luchtballon mee? Mijn ervaring is dat het alleen aanleren van technische vaardigheden, zoals binnen toets gericht onderwijs, niet voldoende bijdraagt aan professioneel optreden. Trainen in scenario’s, constant bewust zijn van een doelstelling, in kunnen leven in de situatie en niet klakkeloos vaardigheden inzetten omdat het nu een maal ‘moet’….Men (zowel burgers als professionals) moeten weten waarom men wil of moet optreden. Noem het een mindset; de knop moet aan-uit kunnen worden gezet, zonder daarbij tunnelvisie te creëren. In mijn visie is een training gedegen wanneer de volgende elementen er in verwerkt zitten; Principes, technieken, tactieken, doelstelling en ‘IK’ & de ‘situatie’ (o.a. wettelijk kader, locatie etc.).
4. Welke rol spelen respectievelijk mindset, tactiek, techniek en fysieke training in jou zelfverdediging onderwijs?
Hierboven al even op ingegaan. In mijn visie zijn alle oefeningen fysiek-mentaal van aard. Die twee-eenheid valt niet uit te schakelen. Elke vaardigheid die ik in wil zetten moet ik eerst op kunnen roepen. Alle referenties die ik opgeslagen heb (praktijkervaringen, trainingsuren, creatieve inzichten …..) moet ik wel fysiek uit kunnen voeren. Individueel heb je dan te maken met voorkeuren en ‘succeservaringen’ waar cursisten op terug vallen op het moment dat het ‘moet’. Zolang je zelf kunt bepalen hoe je wilt en kunt bewegen is er feitelijk geen uitdaging, dat is wel heel kort door de bocht hoor, weet ik. In een conflict echter wordt er mogelijk aan je getrokken, geduwd, je moet praten, schreeuwen soms, handelen, pakken, informatie onthouden ….. dat terwijl het donker is, je bijna geen ruimte hebt om te bewegen, niet weet waar b.v. je collega is ……., wachtend op hulp … kortom ‘chaos’. Controle krijgen over en binnen de chaos, ga er maar aanstaan. De spreekwoordelijke knop moet om, echter geen blinde woede, geen macho, geen ego dat overwint ….. Bewust een houding aannemen, een vaardigheid inzetten met je doelstelling voor ogen. En nu de praktijk nog, feitelijk het enige dat telt ……. Dit gaat veel verder dan alleen het aanleren van technieken uit welke vechtsport dan ook. Vindt ik technieken interessant, zeker. Als soms bijna dwangmatig gepassioneerde krijgskunstliefhebber wil ik alles lezen … van tekst tot bewegingen. Ik relativeer en weet dat dit sowieso niet mogelijk en haalbaar is…. Filter, en zoek naar toepasbaarheid in al hetgeen ik om mij heen ervaar.
5. Hoe belangrijk zijn zelfverdediging technieken in jou onderwijs? En op welke manier leer je technische vaardigheden uit?
Als je rugzak niet vol zit met allerlei technieken, kun je wel creatief willen zijn, maar loop je ongetwijfeld tegen beperkingen aan. Technieken alleen is echter te beperkt. Techniektraining moet altijd gecombineerd gaan met het ‘spelen’ met principes en tactieken.
6. Welke rol spelen rollenspellen, simulaties en of scenario training in jou onderwijs?
In elke trainingsvorm op elke locatie kun je cursisten meenemen in een situatie. Inlevingsvermogen is daarbij van belang. Ook een grote dojo of gymzaal is snel om te toveren tot b.v. een kleine ruimte waarbinnen je moet leren optreden. Ik laat mensen spelen met hun functie en taak; stel nu dat je broer doordraait, of stel dat je als hulpverlener bij een patiënt staat die agressie vertoont … of je moet als agent iemand aanhouden ….. Variatie daarin aanbrengen is een must. Daarbinnen grijp je namelijk terug op principes, die feitelijk ‘altijd’ ingezet kunnen worden. Dan mix je wat tactiek en techniek en krijg je gevarieerde en aantrekkelijke lessen, waarbij toepasbaarheid een rode draad moet zijn.
7. De wet van Hick stelt dat hoe minder respons keuzes des te sneller de respons in een geweldsituatie! Welke rol speelt de wet van Hick in jou onderwijs?
In mijn lessen stel ik wel eens dat als een leek zou beginnen met, zeg 2 of 3 keer in de week, kickboksen (low-kicks en wat stoottechnieken) en dit 2 jaar zou volhouden dat je dan best een ‘vechter’ neer kunt zetten. Echter los ik elk geschil op met een low-kick en rechte directe stoot? Weet ik wat ik dan moet doen als ik bijvoorbeeld tegen een muur aan gedrukt wordt. Pas ik het ook toe op mijn buurman die ik moet tegen houden…. Ik denk het niet, sterker nog, dat is niet wat ik zou willen inzetten en dat is ook niet wat ik ‘mijn’ cursisten zou willen aanreiken. Weinig keuzes voorhanden maakt dat elk probleem met die tools opgelost moet worden. Principes moeten indalen. De sleutel tot snelle respons moet volgens mij zijn dat je je dagelijkse houdingen omzet naar ‘conflicthoudingen’ en vice versa. De hele dag nemen we houdingen aan die natuurlijk zijn, natuurlijk voor de mens. Als we die houding en instelling nu eens zouden omzetten naar een natuurlijke alertheid zijn we volgens mij de ‘hele dag’ aan het trainen. Niet alleen wanneer het uit de hand gaat lopen nog even wat toveren. ‘Altijd’ rekening houden met zaken als afstand en houding.
8. Welke mentale modellen gebruik jij in je zelfverdediging onderwijs?
Ik heb op momenten dat ik moest optreden, of dit nu binnen een fysiek gevaarlijke situatie was of b.v. tijdens een reanimatie of ontruiming nog nooit aan modellen gedacht. Je grijpt terug op je basics, rust vinden en overzicht houden of creëren. Van daaruit zet je vaardigheden in, vraag en geef je hulp, kun je ‘schakelen’. Ik hecht aan allerlei modellen dan ook niet veel waarde. Voor mijzelf heb ik modellen bestudeerd en ontwikkeld en gedeeld (brainstormen) om verdieping te verkrijgen. Terug naar de praktijk echter grijp ik hier niet op terug. Het leermodel is voor mij een driehoek. Onderaan, het breedste deel van de driehoek, leer je allerlei fysiek-mentale vaardigheden. Des te meer de situatie heftiger gaat worden, de hoogte in de driehoek, des te beperkter is hetgeen je zult gaan inzetten. Je maakt keuzes die bij jouw en de situatie passen. Daartoe is het echter wel nodig om eerst die brede basis te hebben.
9. Hoe kun je jou pedagogische, didactische en methodische stijl samenvatten?
Ik wil mensen laten zien en voelen wat hun comfortzone is, juist ook door ze er buiten te laten ‘spelen’. Spelen moet sowieso de kern zijn, de FUN-factor is hoog; ook al komen elementen als vermoeidheid, verwarring, angst en pijn aan de orde. Soke Hatsumi, grootmeester in het Ninpo Tai Jutsu, heeft de kern weergegeven in de titel van een boek; ‘Understand? – Good – Play!’. Spelen met de materie, de russen doen het binnen Systema altijd, en dat is wat mij o.a. zo aansprak!
10. Wat is jou belangrijkste boodschap voor al die docenten die zich bezig houden met zelfverdediging onderwijs en trainingen?
Pretendeer niet alleen de wijsheid te hebben, of de wijsheid in een systeem te verheerlijken. Laten we a.u.b. samen blijven ontwikkelen. Een leven lang leren is mijn motto. Ik reik cursisten vaardigheden aan waarmee ze veiliger kunnen werken en leven dan wanneer ze die vaardigheden niet zouden hebben. Nu nog het inpassen en toepassen in je dagelijkse patroon. Daar ligt de uitdaging. Een gepassioneerde voetballer kan niet voorbij een bal lopen zonder er even mee te dollen. Ik kan niet iemand zien bewegen zonder te denken aan de vaardigheid die ik zie om te zetten naar een conflictvaardigheid. Ik lees en laat me inspireren door vele kunstvormen probeer dit om te zetten naar leermomenten in trainingen. Uitgeleerd raken we nooit, ongeschonden kom je niet uit een conflict. Accepteren, relativeren en ‘uitdelen’ ….. met een hulpverlenende inzet iets goeds willen overdragen. Cursisten opleiden tot individuen die zelf in staat zijn om keuzes te maken. Geen kopietjes van wie dan ook .....Ik wil namelijk graag een positieve bijdrage leveren in de ontwikkeling van het gedrag van cursisten op de gebieden van bescherming en veiligheid.
